Biljarten, goed voor lichaam en geest.
Van de meeste sporten is de fysieke belasting in de uitvoering goed herkenbaar. Dat fietsers, volleyballers, zwemmers en voetballers fysiek intensief bezig zijn, is evenals bij andere sporten zeer goed te onderkennen. De minieme belasting van het lichaam bij kaarten, schaken en dammen, is ook voor iedereen overduidelijk. Hier ligt de last meer op een actieve geestelijke inspanning. Een middenweg is te vinden bij bowlen, golfen, jeu de boules en biljarten. Concentratie en een nauwkeurige technische uitvoeringen zijn voorwaarden.
Het biljarten heeft in deze groep een extra dimensie door de duur van een seriestoot. Het vasthouden van de concentratie in een voortdurende reeks is een extra belasting. Het maken van een enkele carambole is te doen. Na een misser kunnen lichaam en geest, tijdens de beurt van de tegenstander, een moment van ontspanning zoeken. Bij voortdurende controle over de speelposities ontstaat een serie caramboles. De tijdsduur van de serie vraagt om een constante aanpassing van de lichaamshouding bij elk nieuw stootbeeld. Geestelijk moet er steeds snel gereageerd worden op nieuwe situaties en ontwikkelingen. Een moment van ondoordachtheid kan leiden tot het verlies van een goede speelpositie. Positieherstel vraagt om inventiviteit en een perfecte uitvoering van het stootplan. Er moet snel geestelijk herstel plaatsvinden om de teleurstelling van het stootresultaat te verwerken en in gunstige zin te benutten. Een bijna-misser kan een waarschuwing vormen om de concentratie hernieuwd aan te scherpen.
Tempo en techniek moeten aangepast worden aan de fysieke kwaliteiten van de speler. Wanneer de spelcadans verloren dreigt te gaan, dan moet er teruggevallen kunnen worden op basisvaardigheden en inzichten. Biljarten vindt plaats in een harmonisch ritmische stootbeurt, waarin geestelijk en lichamelijk evenwicht van groot belang zijn om aan tafel te blijven.
Aan de kant zittend, wachtend op een nieuwe beurt, moet het spel van de tegenstander een stimulans zijn. Haar of zijn kwaliteiten, zoals ten toon gespreid op de biljarttafel, mogen alleen leiden tot meer concentratie en inzet. Onbewogen wachten met een positieve uitstraling is de opdracht naar de tegenstander. Uit je zwakten niet op de stoel door je gelaten houding. Ook de tegenpartij is gevoelig voor alle signalen die de opponent uiterlijk afgeeft. Een biljartpartij wordt voor de helft gewonnen met de handen en voor de helft met het hoofd.
De mogelijk lange duur van een partij vraagt om een spreiding van inzet en concentratie. Er is geen enkele sport, waarbij de tegenstander maar heeft te wachten op een mogelijk volgende speelbeurt aan tafel. Hoe goed je je ook voelt, het kan zijn dat je opponent slechts 1 beurt nodig heeft om vanaf acquit de partij uit te spelen. Een nastoot moet dan perfect zijn om slechts een remiseresultaat te bereiken. Je zult je tegenstander maar in zo’n vorm aantreffen.
Biljarten is een unieke sport met bijzondere elementen. Lichaam en geest moeten in topvorm zijn om een topprestatie te kunnen neerleggen. Het materiaal vraagt voortdurend verzorging. De sport is uniek en onvergelijkbaar. Een speler moet het mikpunt op de tweede bal bepalen. Het raakpunt is niet gelijk aan het mikpunt. De afstoot, de wijking van de tweede bal in richting en roltempo moeten gedoseerd technisch verzorgd worden uitgevoerd met de niet zichtbare achterhand. De rollende bal ondergaat ook invloeden van het laken, de geraakte banden en het meegegeven effect. Biljarten is een beetje verfijnde wiskunde en mechanica ineen. Als alle genoemde elementen samenkomen in een persoon, dan is de kans op een goede partij aanwezig. Biljarten is niet gebonden aan sekse of leeftijd. Op elk niveau kan er gespeeld worden in verschillende spelsoorten. Het is wel zo, dat de moeilijker spelsoorten het terrein zijn van kundige ervaren spelers met voldoende spelniveau. Om goed te leren biljarten is veel oefening vereist. Jong beginnen is de boodschap, zoals bij vele andere sporten. De biljarters kenden als eerste van de balsporten een wereldkampioenschap. In 2011 hoopt de K.N.B.B. haar 100-jarig bestaan te vieren. Dit eeuwfeest zal zeker internationaal gevierd worden en gepaard gaan met een fraaie jubileumuitgave in boekvorm (?).
Tot een volgende keer maar weer.
Cas Juffermans – Oegstgeest.
