Zoeken in oude kranten
Vvroeger werd al het nieuws in lokale en regionale kranten gepubliceerd. Of het nu ging over de aankondiging van geboorten, huwelijken of overlijden, over jubilea of andere feestelijkheden, het stond allemaal in de krant.
Daardoor is de krant ook een geweldig medium voor stamboomonderzoekers. Zeker nu we door de wet Algemene Verordening Gegevensbescherming vaak de aansluiting tussen onze grootouders en overgrootouders niet meer online kunnen vinden, is die verbinding via oude kranten misschien wel te leggen.
.
Zoeken in oude kranten
In het Delpher archief www.delpher.nl, een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek Nederland, kunt u zoeken in honderden kranten uit binnen- en buitenland en in tientallen tijdschriften en boeken. U kunt zoeken op personen, onderwerpen en zelfs op datum.
.
Kranten vanaf 1618 !!
U leest het goed. Delpher bevat teksten uit kranten, boeken en tijdschriften van 1618 tot nu toe. In verband met auteursrechten zal niet alles na 1879 geraadpleegd kunnen worden, maar het meeste en de voor ons stamboomonderzoekers interessante familieberichten gelukkig wel.
.
De aankondigng van de geboorte van mijn moeder (1927) in het Brabants Dagblad.
Aankondiging van de geboorte van mijn oom Cor Werten in 1930.
.
Niet iedereen is altijd even goed in zoeken…
dus de informatie zal niet altijd meteen boven water worden gehaald. Maar hou vol en u zult beloond worden. Zoek bijv. niet “Johan van Gummiegalgen, Utrecht geboren januari 1858 in de Rogstraat bij het Patronaat links”, maar gebruik dan de kleinst mogelijke zoekopdracht met de belangrijkste steekworden “Gummiegalgen” of “Gummiegalgen Utrecht”. In de resultaten kunt u vervolgens nog verder filteren op jaar, soort bericht, familieberichten, enz. Er zijn manieren om gerichter te zoeken door gebruik te maken van zogenaamde ‘operators’, zoals hierna beschreven.
.
Aanvullende zoektips:
- Typ AND tussen de zoekwoorden. Beide woorden moeten voorkomen in de tekst, maar ze hoeven niet dicht bij elkaar te staan. Voorbeeld: Beatrix AND Claus. Deze optie staat standaard aan als u zoekt naar meer dan één woord.
. - Zet uw zoekterm tussen dubbele aanhalingstekens. Bijvoorbeeld: “Koningin Beatrix”. De resultatenlijst geeft alleen treffers met deze vaste combinatie.
. - Typ PROX tussen de zoekwoorden. Beide woorden moeten voorkomen in de tekst en ze moeten in elkaars nabijheid staan. De maximale afstand is 10 woorden.
. - Typ NOT tussen de zoekwoorden. Het tweede woord mag niet voorkomen in de tekst. Bijvoorbeeld: koningshuis NOT Nederland.
. - Typ OR tussen de zoekwoorden. Bijvoorbeeld: Beatrix OR Claus. U krijgt alle treffers waarin de namen Beatrix of Claus voorkomen.
. - Typ een * om verschillende uitgangen te vervangen. Bijvoorbeeld: Nederland* geeft u treffers op Nederland, Nederlander, Nederlandse, enz. Typ een ? om één enkel teken te vervangen. Bijvoorbeeld: va?antie geeft u treffers voor vakantie en vacantie. De * en het ? kunt u niet gebruiken aan het begin van een woord. Standaard zoekt Delpher naar historische spellingvarianten.
. - Als u zoekt op woorden zonder accent, levert dit ook treffers met accent op.
Voorbeeld 1: Zoeken op Leon levert ook de treffer “Léon” op.
Als u een zoekwoord ingeeft met een accent, levert dit alleen treffers met accent op.
Voorbeeld 1: Zoeken op Renée levert alleen treffers met exact “Renée” . “Renee” wordt dan niet teruggevonden.
Dit geldt voor alle tekens met accenten zoals bijvoorbeeld ö, é, à, ç, ê, …
. - Een koppelteken binnen een zoekopdracht tussen aanhalingstekens, bijv. “d’Huys”, geeft alleen resultaten waar daadwerkelijk d’Huys in voor komt. Zoekt u op “dHuys”, dan worden zowel resultaten met dHuys als d’Huys getoond.
.
Delpher algemeen:
.
Delpher zoeken met operatoren:
.
Delpher uitgebreid zoeken op data:
Alhoewel de Delpherwebsite vrij intuitief werkt, is het wellicht handig om onderstaande video te bekijken, waarin uitgelegd wordt hoe zoeken in Delpher werkt:
.
Een oud artikel over de steeds weer herrijzende vestingstad Grave (een van de onderwerpen van mijn website). In Delpher vindt je ook dit soort leuke artikelen terug.
.
Als u een gevonden resultaat opent, dan kunt u
- de afbeelding bekijken op volledig scherm door te klikken op het symbool
- het gevonden resultaat favoriet maken, door te klikken op
- de uitsnede van de pagina bepalen door te klikken op
- de hele pagina downloaden door te klikken op
- delen via Facebook, Twitter, Linkedin en e-mail via de knop
.
Zoeken in lokale kranten
Naast Delpher is het ook raadzaam om te zoeken in lokale kranten.
Daarbij is het vaak zo dat deze openbaar worden gemaakt door streek- en provinciale archieven.Als voorbeeld wil ik hier de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum noemen, waar alle kranten van noordoost Noord-Brabant uit de jaren 1850-1945 te doorzoeken zijn via https://www.bhic.nl/onderzoeken/kranten
De kranten uit het overige gedeelte van Brabant (en de rest van Nederland) zijn deels te vinden op Delpher, maar vooral ook op de website van archieven.nl.
Voor mijn biljartsite heb ik in het krantenarchief van het BHIC bijv. alle biljartgerelateerde berichten en advertenties uit de Graafsche Courant gevonden. Een prachtig overzicht. Met een beetje zoekwerk vindt u zo ook de berichten van en over uw voorouders.
Een advertentie van mijn grootvader Harrie Werten, die het einde van de Duitse bezetting aankondigt via een advertentie voor zijn levensmiddelenbedrijf.